Zonnemarie Haarlem

 
Margalith Kleywegt, Verdriet en boterkoek; hoe de oorlog is verdwenen, 2021

27 december 2022

De ondertitel van het boek, "hoe de oorlog is verdwenen" is ontleend aan een gedicht van dichter-wetenschappen Leo Vroman, die zelf van Joodse afkomst was, maar tijdens de Tweede Wereldoorlog uitgeweken naar Engeland, later Amerika.

 

"Kom vanavond met verhalen
hoe de oorlog is verdwenen,
en herhaal ze honderd malen:
alle malen zal ik wenen."


Margalith Kleijwegt (1951) is een Nederlandse journalist, die lange tijd werkzaam was voor Vrij Nederland. Sinds 2012 werkt zij als zelfstandig onderzoeker, schrijver en journalist. Ze heeft naam gemaakt met artikelen over o.a. onderwijs, opvoeding en de multiculturele samenleving. Daarnaast werkte ze voor het radioprogramma Met het oog op morgen en interviewde ze diverse acteurs voor de VARA-televisie.

Na haar studie aan de Sociale Academie in Amsterdam ging zij aan de slag als maatschappelijk werker in de Londense wijk Southwark, waar veel Jamaicanen en Aziaten woonden.

Ze is de dochter van radio- en televisieprogrammamaakster Netty Rosenfeld en  journalist/presentator Arie Kleijwegt en de zuster van journaliste Ariane Kleijwegt.

De familie Rosenfeld had in de Tweede Wereldoorlog zwaar geleden door de deportatie van bijna de gehele familie. Dit heeft ernstige gevolgen voor het leven van de overgebleven familieleden.

De schrijver weet bijna voelbaar te maken wat dit voor de betrokkenen  betekent. Ook wordt nu pas goed duidelijk hoe het was om ondergedoken te zijn bij veelal vreemden en wat dat betekent voor de overlevenden.

Het verhaal begint rond 1940 en speelt grotendeels in Amsterdam. Het is een journalistiek portret van de familie Rosenfeld in romanvorm. Het handelt over het wel, maar vooral het wee, van de familie tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.

De titel 'Verdriet en boterkoek' verwijst naar de gevolgen van de deportaties tijdens de oorlog maar de boterkoek is een oer-Joodse traktatie.



Ik vond het een heel mooi boek, waarin bijna voelbaar gemaakt wordt wat de consequenties waren van de Jodenvervolging, de deportaties en de vernietiging. Een ontroerende en aangrijpende uitgave, die mij voor het eerst duidelijk maakte hoe groot de impact was van de Jodenvervolging.


Het boek verscheen, voorzien van een katern met zwart-wit foto's, in 2021 bij uitgeverij Atlas Contact en beleefde vlak na verschijning al drie herdrukken.

Atlas Contact is een literaire uitgeverij,  in 2012 ontstaan uit fusies van een aantal uitgeverijen zoals L.J. Veen, Contact en Atlas, gericht op Nederland en Vlaanderen. Deze geeft veel Nederlandstalige en vertaalde literaire werken uit, met auteurs als Vonne van der Meer, Adriaan van Dis en Geert Mak.